"… μέχρι τίνος οἱ τῆς αὐτῆς Τριάδος προσκυνηταί δάκνομεν ἀλλήλους καί κατεσθίομεν; Ἕως ἄν ὑπ᾿ ἀλλήλων ἀναλωθῶμεν καί εἰς τό μή εἶναι χωρήσομεν; Μή γένοιτο τοῦτο, Χριστέ Βασιλεῦ, μηδέ νικήση τήν σήν ἀγαθότητα τῶν ἡμετέρων ἁμαρτιῶν ἡ πληθύς…"
(Μάρκος Ευγενικός)
Είμαστε μια παρέα χριστιανών, κατά το δόγμα ορθόδοξοι, που παρακολουθεί με ενδιαφέρον την διδασκαλία και τις τοποθετήσεις του νέου Πάπα Φραγκίσκου. Μας κίνησε το ενδιαφέρον η απλότητα του τρόπου του και το ουσιαστικό των κηρυγμάτων του. Έγινε αφορμή ασχολίας μας με το πρόσωπό του, η εναρκτήρια παράκλησή του προς τους χριστιανούς, που περίμεναν στην πλατεία την ημέρα της εκλογής του, να προσευχηθούν στον Χριστό να ευλογήσει Εκείνος τον νέο πάπα ώστε κατόπιν αυτός (ο νέος πάπας) να ευλογήσει τον λαό του Θεού!
Μας προβλημάτισε η φρεσκάδα του λόγου του και το χιούμορ του, που δείχνουν άνθρωπο που ζει στο τώρα και απευθύνεται στους συγχρόνους του. Μας έβαλε σε προβληματισμούς η ελευθερία του από τύπους και φόρμες παρελθόντος! Πήγε μόνος του μετά την εκλογή στο ξενοδοχείο που διέμενε να πληρώσει τον λογαριασμό και να πάρει τις αποσκευές του! Ταξίδεψε για το Ρίο με το αεροπλάνο της γραμμής κουβαλώντας τις χειραποσκευές του. Συμπεριφέρεται ως απλός καθημερινός άνθρωπος (αγκαλιάζει, φιλάει, επικοινωνεί) και όχι ως "ιερό παγώνι"… του Θεού.
Αυτά όσο αφορά την συμπεριφορά του.
Επί της ουσίας, κάνει συγκεκριμένη προσπάθεια να αφουγκραστεί τους χριστιανούς και τις τοποθετήσεις τους. Διόρισε οκταμελή επιτροπή καρδιναλίων απ΄όλες τις ηπείρους προκειμένου μέχρι τον Οκτώβριο να του μεταφέρουν τα μηνύματα του λαού του Θεού, αφού σωστά πιστεύει ότι Εκκλησία είμαστε όλοι μαζί, λαϊκοί και κληρικοί, και όχι οι Διοικούντες… "Έβαλε χέρι" ήδη στην σκοτεινή ασάφεια των οικονομικών της Εκκλησίας του και με έξυπνο χιούμορ διεμήνυσε σε όλους ότι… ο απ. Πέτρος δεν είχε λογαριασμό τραπέζης! Άφησε να γίνει ορατή η δυσαρέσκειά του για θέματα ηθικώς απαράδεκτα εκφράζοντας την απαρέσκειά του για την πιθανότητα gay lobby!!
Και αυτά δεν είναι τα ουσιωδέστερα.
Λειτουργεί με την απλότητα του πατέρα ευχαριστιακής κοινότητας χωρίς την… δόξα αυτοκρατορικών παρελθοντολογιών που βαφτίζονται από κάποιους δικούς μας… έσχατα!! Όταν είσαι ορθόδοξος εκπλήσσεσαι γοητευτικά από το ότι στην λειτουργία του δεν υπάρχουν αναχρονιστικοί πολυχρονισμοί, ούτε υποτελικά χειροφιλήματα κάθε τρεις και λίγο ούτε μνημόνευση δεσποτικών… "θεολογιών"!
Και έρχεται η ώρα του κηρύγματος και τότε όλα αυτά που ο "ορθόδοξος" διαβολάκος σου σού ψιθυρίζει (είναι υποκριτής –τα κάνει για το φαίνεσθαι -οι παπικοί είναι ψεύτες- είναι Ιησουΐτης που αγιάζει τα μέσα κ.λπ-κ.λπ) καταρρέουν.
Κήρυγμα πατέρα προς παιδιά.
Κήρυγμα θεολογικό.
Κήρυγμα ενδιαφέρον και με αμεσότητα.
Τέτοιας ποιότητας κήρυγμα και ως προς τον τρόπο και ακόμα περισσότερο ως προς το περιεχόμενο, ατυχώς δεν ακούμε στον ορθόδοξο χώρο παρά μόνο κάπου σε κάποιες "παρακμιακές" άκρες άγνωστες στην… "επίσημη" Ορθόδοξη Εκκλησία. Σαφήνεια, θεολογία, πρόταση ζωής. Δεν είναι μέγας θεολόγος σαν τον προκάτοχό του, όμως είναι εύσπλαχνος πατέρας που αγκαλιάζει με τον λόγο και τον τρόπο του, πράγμα, που μάλλον… προτιμάει ο Χριστός. Οι νομοδιδάσκαλοι περίσσεψαν.
Δυστυχώς είμαστε χωρισμένοι! Όμως είμαστε αδελφοί!! "Μαλωμένοι" για την περιουσία του Πατέρα μας, αλλά πάντοτε αδελφοί. Ο κοινός Πατέρας δεν αναιρείται από τις κακίες μας. Μη ζυγιάσετε ποιος έχει τις περισσότερες… Τότε θα είστε σίγουρα λάθος! Ο Πατέρας μας μάς έδωσε εντολή να αγαπάμε τους εχθρούς μας (φυσικά δεν πρέπει εμείς να εχθρευόμαστε) πολύ περισσότερο πρέπει να αγαπάμε τους αδελφούς μας! Αν έχουν κάνει λάθη τότε έχουν περισσότερο ανάγκη την αγάπη και την προσευχή μας. Αν μας εχθρεύονται τότε… έχουμε λάβει εντολή να προσευχόμαστε γι᾿ αυτούς. Αυτό είναι κανόνας που ισχύει σ᾿ολόκληρο το σπίτι του Θεού.
Στο "σπίτι του Θεού" ο πάπας είναι ο μεγάλος αδελφός μας. Είμαστε χωρισμένοι ατυχώς και κάποιοι από μας… ηδονίζονται να ξαναξύνουν τις πληγές που μας έκανε το παρελθόν χωρίς να θέλουν να σκεφτούν ότι είναι μεγαλύτερο γεγονός η αγάπη από την ανακούφιση του ξυσίματος! Ο χωρισμός μας είναι σκάνδαλο θανατηφόρο. Θανατηφόρο για ψυχές απλές και αστήρικτες! Αν δεν μας πονάει τότε… "μπορεί να πιστεύουμε στον Θεό… αλλά δεν έχουμε Θεό"!! Τότε, παρ᾿ ότι ευκαίρως-ακαίρως τον επικαλούμαστε δεν καταλάβαμε τον άγιο Μάρκο τον Ευγενικό που έλεγε προσφωνώντας τον πάπα Ευγένιο: "… σήμερον τά τοῦ δεσποτικοῦ σώματος μέλη, πολλοῖς πρότερον χρόνοις διεσπασμένα τε καί διερρηγμένα, πρός τήν ἀλλήλων ἐπείγεται ἕνωσιν· οὐ γάρ ἀνέχεται ἡ κεφαλή Χριστός ὁ Θεός ἐφεστάναι διῃρημένῳ τῷ σώματι· οὐδέ τόν τῆς ἀγάπης δεσμόν ἐξ ἡμῶν ἀνῃρῆσθαι παντάπασιν ἡ ἀγάπη βούλεται…".
Ο π. Γεώργιος Φλωρόφσκυ αντιτίθεται έντονα στην ιδέα ότι ο δυτικός Χριστιανισμός και η Ορθοδοξία αποτελούν αυτόνομες και αυτάρκεις ιστορικές πραγματικότητες. Την ιδέα αυτή την ονομάζει «ιστορικό μύθο, ένα αμαρτωλό και επικίνδυνο μύθο». «Ο Χριστιανισμός, γράφει, είναι πράγματι διηρημένος. Εν τούτοις, τα διηρημένα κομμάτια πάντα ανήκουν από κοινού (belong together), αφού είναι απλώς (just) "μέρη" και "τμήματα" (parts and fragments). Κατά συνέπειαν, είναι νοητά μόνον όταν λαμβάνονται από κοινού, στο πλαίσιο και το φόντο (background) της αρχικής χριστιανικής ενότητας, η οποία διασπάστηκε… Η εδραιωμένη αυταπάτη (illusion) της αυτάρκειας πρέπει να καταρρεύσει». "Some Contributors to 20th century Ecumenical Thought", Collected works, vol. XIV, σ. 210.
Με τη θέση του αυτή ο π. Γεώργιος Φλωρόφσκυ δεν υπονοεί ότι η Ορθόδοξη Εκκλησία δεν είναι η Una Sancta. Απορρίπτει κατηγορηματικά την «θεωρία των κλάδων» και κάθε περεμφερή ιδέα, που θα έκανε την Ορθόδοξη Εκκλησία μια «εκκλησία» μεταξύ πολλών. Η Ορθόδοξη Εκκλησία είναι πιστή συνέχεια της μιας, καθολικής Εκκλησίας, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι μπορεί να νοείται και να υπάρχει χωρίς να βιώνει την «τραγωδία του σχίσματος», όπως την ονομάζει, δηλαδή χωρίς να αισθάνεται διαρκώς την ανάγκη και την έλλειψη εκείνων, με τους οποίους αποτελούσε κάποτε ένα «όλον». Αυτό σημαίνει η επίμονη απόρριψη από τον π. Γεώργιο Φλωρόφσκυ κάθε έννοιας αυτάρκειας, τόσο στην Δύση όσο και στην Ανατολή.
π. Γεωργίου Φλωρόφσκι
Το σώμα του ζώντος Χριστού
σελ. 151 υποσ. 18
μεταφρ. Ι.Κ. Παπαδόπουλος
Εκδ. ΑΡΜΟΣ/1999
Ξέρουμε τις αντιρρήσεις.
Ορθόδοξοι είμαστε και ορθόδοξοι, συν Θεώ, θα πεθάνουμε. Όμως βλέπουμε χωρίς βάσκανο διάθεση. Χωρίς προκατάληψη. Χωρίς κωλύματα. Βέβαια και χωρίς υπεραπλουστεύσεις και στρουθοκαμηλισμούς. Δεν "προμοτάρουμε" κανέναν. Δεν γινόμαστε οπαδοί. Δεν βιαζόμαστε. Περιμένουμε να δούμε. Μας έμαθε ο σοφός Σειράχ: "πρό τελευτῆς μή μακάριζε μηδένα καί ἐν τέκνοις αὐτοῦ γνωσθήσεται ἀνήρ".
Ξέρουμε ότι:
Είναι πρόβλημα η "εναλλακτική χρήση" του filioque, αναλόγως του που τελείται η λατρεία (στην Ελλάδα δεν το λένε…!) και φυσικά η μη κατάργηση της Ουνίας.
Είναι πρόβλημα η παραίτηση από τον τίτλο Πατριάρχης της Δύσης και ο υπερσυγκεντρωτισμός ενός παγκόσμιου μοναδικού ποιμένα που "αναγκάζεται" κάποια στιγμή να γίνει… αλάθητος!
Είναι πρόβλημα η επιβεβλημένη αγαμία του κλήρου που γέννησε και γεννάει τερατώδεις καταστάσεις.
Είναι πρόβλημα ο καλοστημένος εκκλησιαστικός κρατισμός με πρέσβεις και διάρθρωση κρατικής οντότητας που ενώ έχουν ξεπεραστεί οι ιστορικές συγκυρίες εντός των οποίων γεννήθηκε και δικαιολογείτο το Παπικό κράτος, εν τούτοις πλέον έχει αναχθεί σε νοοτροπία, έθος, ιδεολογία και πρακτική του Ρωμαιοκαθολικισμού.
Είναι πρόβλημα φυσικά μια θεολογία ικανοποίησης του Θεού, αξιομισθίας έργων και σωτηρίας από "υπέρτακτα" έργα άλλων και που δεν κατανόησε σωστά το κατά Λουκά 19, 11-27 και "διαβάζει" ακόμα τον στίχο 27 όπως ο Αυγουστίνος.
Εν γνώσει όλων αυτών και παρά ταύτα αποφάσισε η παρέα μας να μεταφράζει κάποια κηρύγματα και ομιλίες του πάπα Φραγκίσκου και να τις αναρτά σ᾿αυτό το site, για γνωριμία πρώτα και για ωφέλεια στην συνέχεια από τον λόγο και τον τρόπο του μεγάλου αδελφού μας με τον οποίο δυστυχώς είμαστε χωρισμένοι αλλά καθόλου… λιγότερο αδελφοί και από τον οποίον περιμένουμε να υλοποιήσει τις εκφρασθείσες, αλλά και διαφαινόμενες προθέσεις του στο άμεσο μέλλον.